14 maja świętujemy 100. urodziny Andrzeja Hamady

Jest nestorem opolskich architektów i znawcą historii Opola. Bardzo barwną postacią naszego miasta. 12 maja skończy 100 lat. Zapraszamy do świętowania urodzin Andrzeja Hamady.

Benefis zaplanowano 14 maja o godz. 19.30 na Placu Jana Pawła II (przed Galerią Sztuki Współczesnej). Obędzie się wtedy uroczyste otwarcie wystawy plenerowej poświęconej Andrzejowi  Hamadzie, na której zobaczymy między innymi niepublikowane dotąd zdjęcia, rysunki i wspomnienia z różnych okresów jego życia w Opolu, Gdańsku i Krakowie.

– Młodość głównie spędziłem w Krakowie, choć urodziłem się w Wolnym Mieście Gdańsku i tam mieszkałem. Byłem między innymi świadkiem budowy i rozwoju Gdyni. Jeszcze przed wojną mieszkaliśmy z rodzicami w Tczewie i Radomiu, aby wreszcie zawędrować do pięknego Krakowa – wspominał.

Do naszego miasta przyjechał w 1952 roku.

– Pamiętam to doskonale. Przyjechałem 1 stycznia 1952 roku. Akurat rozpoczęto wydawanie Trybuny Opolskiej, więc mogę powiedzieć, że jesteśmy rówieśnikami (śmiech). Spacerując po mieście widziałem ogrom zniszczeń. Najbardziej ucierpiał Rynek i ulica Krakowska. Co ciekawe, ocalał Ratusz, ale zniszczenia objęły większość kamienic. W tamtym czasie całe życie miasta było skoncentrowane na początku ulicy Ozimskiej, Reymonta oraz Kołłątaja.  To tu ulokowały się sklepy, punkty usługowe, hotel i kino „Odra”. Tu byli ludzie i centrum życia – opowiadał na łamach magazynu „Opole i kropka”.

Andrzej Hamada to wybitny opolski architekt i wizjoner. Człowiek, który nie tylko projektował budynki, lecz także opowiadał historię miasta przez formę, funkcję i słowo. W czasach, gdy odbudowywano powojenne miasta, Andrzej Hamada proponował architekturę nowoczesną, ale głęboko zakorzenioną w lokalnym kontekście. To dzięki niemu Opole zyskało m.in. unikalny układ urbanistyczny osiedli, nowoczesne szkoły i budynki użyteczności publicznej. Jest autorem m.in. budynku Filharmonii Opolskiej, obiektów handlowych i wnętrz opolskich urzędów oraz Teatru Lalki i Aktora.

Urodził się w Gdańsku, mieszkał w Krakowie, po wojnie ukończył architekturę na Politechnice Gdańskiej. Życie w Opolu rozpoczął w 1952 roku. Tu także założył rodzinę i powołał opolski oddział Stowarzyszenia Architektów Polskich, którego prezesem pozostaje przez kilka kadencji.

Wiele lat pełnił funkcję Głównego Architekta Wojewódzkiego. Pracował z sercem i pasją, początkowo przy odbudowie zrujnowanego Opola, następnie przy tworzeniu jego nowego oblicza. Zafascynowany tysiącletnią przeszłością piastowskiego miasta odkrywał jego historyczne uroki. Wsłuchany w opowieści Szymona Koszyka, a później Fryderyka Kremsera o ziemi ojczystej, znajdował czas, poza absorbującą pracą zawodową, na studiowanie dostępnych archiwaliów. Fascynowała go geneza kształtu przestrzennego miasta i jego architektura, od wczesnowiecznego grodu słowiańskiego na Ostrówku poprzez wielki gotyk i barok do współczesnych form modernizmu.

Gdy przeszedł na emeryturę – ze szkicownikiem w ręku wędrował szlakiem zabytków, rysował i opowiadał… Stworzył ponad 200 rysunków, przedstawiających architekturę Opola i jej detale. Ponad 20 lat publikował teksty i ilustracje na łamach pisma Uniwersytetu Opolskiego „Indeks”. Jest także autorem licznych publikacji poświęconych historii Opola, takich jak  “Architektoniczne ABC Opola”, „Opole niegdyś i dzisiaj”,  “Architektura Opola wpisana w dzieje miasta”.

Dariusz Król

Znawca futbolu, pomysłodawca i były redaktor naczelny ogólnopolskiego tygodnika „Tylko piłka”. W przeszłości także dziennikarz tygodnika i dziennika Gazeta Opolska (m.in. kierownik działu sportowego). Obecnie redaktor magazynu „Opole i kropka” i Czasu na Opole, w których zajmuje się głównie tematami z życia miasta, historią i sportem.

Najnowsze artykuły