„Czas na Archiwum” – Listopad, czas modlitw za zmarłych
Rok rocznie pierwszy i drugi dzień listopada to chwile, gdy wspominamy naszych zmarłych. Odwiedzamy groby lub wracamy we wspomnieniach do wspólnych chwil, gdy miejsca spoczynku najbliższych są daleko lub nie są znane…
W zasobie Archiwum Państwowego w Opolu znajdują się dokumenty z XV-XVIII w., w których odnotowano zapisy w testamentach na msze święte za spokój dusz zmarłych małżonków, m.in. w Aktach miasta Namysłowa, Grodkowa czy Głogówka. Zachowały się też materiały archiwalne, gdzie mowa o modlitwach za osoby zgoła naszemu miastu i państwu obce – chociaż…
Bodaj najciekawszy dokument dotyczy prośby o modlitwy za zmarłą Marię Ludwikę Elżbietę Burbon (tak, tak), skierowaną do śląskich franciszkanów – zakonu braci mniejszych św. Jadwigi. Po rozłożeniu karty o wymiarach 177×253 mm, zachowanej w dobrym stanie, czytamy, co następuje: Brat Philemon Klein prowincjał zakonu braci mniejszych św. Jadwigi na Śląsku przekazuje encyklikę brata Clemens’a de Panormo generała zakonu, w której wspomniany brat Clemens nakazuje modlić się za duszę zmarłej Ludwiki Elżbiety Burbon dobrodziejki zakonu. Tekst spisano 12 lutego 1760 r. [die 12 February 1760].
Maria Ludwika Elżbieta Burbon była najstarszą córką Ludwika XV i Marii Leszczyńskiej (córki króla Polski, Stanisława Leszczyńskiego). Ojciec pieszczotliwie mówił do niej: Babette. Gdy miała 12 lat została żoną księcia Filipa, najmłodszego syna króla Hiszpanii (1739), otrzymując tytuł Madame Infante. Nie była szczęśliwa w zaaranżowanym małżeństwie – najmilsze chwile spędzała, bawiąc się z córeczką (młodszą od niej o… 14 lat). Co ciekawe, przyjaźniła się z metresą ojca, słynną Madame de Pompadour (której rodzeństwo Marii szczerze nie znosiło). Dbała o swoje dzieci i interesy męża (tak polityczne, jak i finansowe), dostrzegając przy tym rolę zakonów i klasztorów w szerzeniu kultury – w tym franciszkanów właśnie. Zmarła na ospę 6 grudnia 1759 w rodzinnym Wersalu, mając raptem 32 lata. Pochowano ją w bazylice Saint-Denis obok siostry bliźniaczki (zmarłej na tę samą chorobę w 1752). Podczas rewolucji francuskiej zbezczeszczono groby królewskie, obu sióstr Burbon również.
Beata Śliwińska
Zdjęcie: Archiwum Państwowe w Opolu, Kolekcja dokumentów, sygn. 131
