Jak będzie wyglądało Opole w ciągu najbliższych 18 lat? [ROZMOWA]

Opole opracowuje nową strategię miasta, która będzie obowiązywała do 2043 roku. O założeniach tego projektu z Małgorzatą Stelnicką, Zastępcą Prezydenta Opola, rozmawia Ilona Sukmanowska.

Na czym polega idea strategii?

Małgorzata Stelnicka: Opracowujemy ten dokument w długiej perspektywie czasowej — dokładnie na 18 lat, więc można powiedzieć, że to „pełnoletnia” strategia. To bardzo ważny dokument, ponieważ wyznacza kierunki rozwoju miasta. Pokazuje, w jaką stronę chcemy iść, co jest dla nas ważne, gdzie należy zwiększyć zaangażowanie, by wyeliminować pewne niedoskonałości. Chcemy rozwijać miasto po to, by mogło konkurować nie tylko z innymi miastami w Polsce, ale i w Europie. Zależy nam również na tym, by mieszkańcom żyło się tutaj dobrze — by chcieli zostać, mieszkać i pracować właśnie w Opolu. Chcemy, aby czuli się bezpiecznie i byli związani z tym miejscem. Strategia jest więc dokumentem kierunkowym, który każdy  inwestor, mieszkaniec czy osoba zainteresowana miastem, może otworzyć i sprawdzić, w jakim kierunku zmierza Opole, co ma się w nim wydarzyć za kilka, kilkanaście lat.

Jakie są główne cele tej strategii?

Strategia zawiera cele, które następnie są rozwinięte w cele operacyjne, kierunki działań i konkretne zadania służące ich realizacji. Mamy cztery główne obszary strategiczne: miasto obywatelskie — chcemy, by Opole było miastem otwartym, wspierającym partycypację społeczną. Zależy nam, by każdy mieszkaniec mógł się angażować, wypowiadać i realizować lokalne inicjatywy; miasto inteligentne — stawiamy na kompetencje przyszłości i rozwój technologiczny. Mamy uczelnie, Park Naukowo-Technologiczny, co stanowi nasz potencjał, i właśnie na tym chcemy budować przewagę konkurencyjną; miasto dostępne i bezpieczne —  mówimy o szeroko rozumianej dostępności — przestrzennej i instytucjonalnej dla osób z niepełnosprawnościami, osób starszych czy rodziców z małymi dziećmi. W obecnych czasach, gdy za granicami toczy się wojna, nie sposób pominąć kwestii bezpieczeństwa, na które od wybuchy pełnoskalowej wojny w Ukrainie mieszkańcy zwracają szczególną uwagę; miasto przyjazne środowisku i dobrze zagospodarowane przestrzennie — chcemy żyć w miejscu z czystym powietrzem, zielenią, z zadbaną gospodarką wodną. Uwzględniamy zmieniający się klimat i potrzebę zrównoważonego podejścia do rozwoju.

Co skłoniło miasto do opracowania tak długoterminowego projektu?

Po części wynika to ze zmian w przepisach dotyczących planowania przestrzennego. Równolegle opracowujemy plan ogólny, który zgodnie z ustawą musi uwzględniać określony horyzont czasowy. Plan ogólny jest dokumentem, który dotyczy zagospodarowania przestrzennego i planów w przestrzeni miasta. Dlatego chcemy, aby strategia rozwoju miała zbliżoną perspektywę czasową, aby oba dokumenty były ze sobą spójne.

Jak wygląda proces tworzenia strategii i kto w nim uczestniczy?

Proces rozpoczęliśmy od prac dziesięciu grup roboczych, podzielonych tematycznie. Zaprosiliśmy do nich ekspertów z różnych dziedzin: przedsiębiorców, przedstawicieli organizacji pozarządowych, naukowców z opolskich uczelni, urzędników oraz praktyków. Każda grupa, w zależności od swojego obszaru, przeprowadziła łącznie 19 spotkań. W ich trakcie określono kluczowe zadania i priorytety, na których powinna skupić się strategia. To właśnie dzięki temu udało się wyłonić cele strategiczne i operacyjne. Dokument, który powstał, ma dziś swoją wersję roboczą, ale wierzę, że po zakończeniu trwających konsultacji społecznych zostanie udoskonalony. To strategia nie tylko dla urzędników — to dokument kierunkowy dla mieszkańców, przedsiębiorców, organizacji społecznych i środowisk naukowych. Zachęcamy do zapoznania się z nim i wyrażenia swoich opinii, by strategia była jak najlepiej dopasowana do potrzeb wszystkich zainteresowanych.

W jaki sposób mieszkańcy mogą wpływać na kształt strategii?

Obecnie trwają konsultacje społeczne, w ramach których każdy może zapoznać się z dokumentem i zgłosić swoje uwagi, sugestie lub pomysły.

Czy planowane są dalsze konsultacje społeczne lub badania opinii publicznej po wdrożeniu strategii?

Po zakończeniu prac nad dokumentem i jego wdrożeniu nie przewidujemy dalszych konsultacji, ponieważ są one typowe dla etapu przygotowawczego. Natomiast strategia będzie podlegać regularnej ewaluacji. Każdego roku opracowujemy raport o stanie miasta, który stanie się narzędziem do monitorowania, w jakim stopniu realizowane są zapisy strategii.

Czy miasto przewidziało mechanizmy monitorowania i ewentualnej korekty strategii?

Tak, strategia zawiera oddzielny rozdział poświęcony monitorowaniu. Będziemy ją oceniać m.in. na podstawie raportów o stanie miasta, a także za pomocą czterech kluczowych wskaźników, które pozwolą nam na bieżąco analizować poziom realizacji celów.

Co Pani zdaniem jest najważniejsze w tej strategii?

Mam nadzieję, że uda się zrealizować wszystkie zapisane w strategii cele w ciągu tych 18 lat. Dla mnie, jako osoby odpowiedzialnej za inwestycje, transport i środowisko, szczególnie ważne są kwestie infrastrukturalne. Moim marzeniem zawodowym jest m.in. budowa obwodnicy południowej i poprawa układu komunikacyjnego miasta. Chciałabym też, aby udało się wybudować przeprawę przez Odrę, ponieważ obecnie miasto się w tej kwestii „dusi”. Wierzę, że realizacja tej strategii pozytywnie wpłynie na jakość życia w Opolu. To nie tylko szansa na utrzymanie obecnej kondycji miasta, ale przede wszystkim na jego rozwój. Jeśli uda się nam to osiągnąć, Opole stanie się naprawdę nowoczesnym miastem z ogromnym potencjałem.