Leksykon opolanek już dostępny
Ukazała się nowa pozycja na opolskim rynku wydawniczym – Leksykon opolanek, który zapowiadaliśmy już kilka tygodni temu. Będzie można ją zdobyć m.in. podczas spotkań autorskich. Na ten moment zaplanowane są dwa: 3 stycznia w Miejskiej Bibliotece Publicznej i 3 lutego w Centrum Dialogu Obywatelskiego. Książka dostępna jest również w formie elektronicznej.
„Leksykonu opolanek to słownik o charakterze pionierskim i w tym leży wartość poznawcza i promocyjna treści w nim zawartych. Lektura Leksykonu zaprasza w podróż w przestrzeń historyczną Opola, napełnioną urodzonymi tu czy mieszkającymi tutaj kobietami o znaczeniu politycznym, wybitnymi organizatorkami szeroko pojętego życia kulturalno–społecznego, albo aktywistkami wyróżniającymi się spośród ogółu swoją pracowitością, sumiennością, talentem, wytrwałością w dążeniu do celu i pomysłowością” – napisała recenzentka, prof. dr hab. Krystyna Kossakowska-Jarosz.
Pomysł książki, w której bohaterkami są Opolanki, narodził się w roku obchodów 800-lecia Opola. Mamy tam księżne i księżniczki opolskie, Rodłaczki, zakonnice i lekarki, nauczycielki, aktorki, reżyserki i sportsmenki. A nawet jedną, za to bardzo słynną, podpalaczkę. Przeważają nauczycielki, bibliotekarki działaczki społeczne, ale to głównie dlatego, że są to ciągle zawody najbardziej sfeminizowane.
– Pomysł narodził się w trakcie jubileuszu 800-lecia Opola. 8 marca 2017 roku, na ówczesnym fanpage’u „800 lat Opola” pojawiła się sonda na temat znanych i zasłużonych Opolanek. W ciągu kilkudziesięciu minut na liście znalazło się ponad 100 pań, które uczestnicy ankiety uznali za godne zapamiętania. W ten sposób powstała pierwsza lista, licząca 120 osób. Do pomysłu wróciłyśmy w ubiegłym roku po powołaniu przez prezydenta Opola Rady Kobiet – opowiada prof. Anna Pobóg-Lenartowicz.
Lista kobiet, które zasłużyły na napisanie o nich biogramu, w sumie liczy prawie 300. Autorki musiały wybrać 100. Podjęły decyzję, że w pierwszym tomie przedstawią tylko te Opolanki, które już odeszły. Wśród nich jest oczywiście księżna Wiola.
– Księżnę w pierwszej kolejności należałoby upamiętnić w przestrzeni publicznej miasta. Dzięki niej rozpoczęła się budowa zamku, murów obronnych, wybudowano dzisiejszą katedrę. Po śmierci męża, księcia Kazimierza I opolskiego zawalczyła o byt księstwa, nie zgadzając się na przejęcie władzy przez książąt wrocławskich. Walkę wygrała, dzięki czemu księstwo opolskie przetrwało do 1532 roku – tłumaczy Anna Pobóg-Lenartowicz.
W Leksykonie znajdą się m.in. takie postaci, jak Małgorzata Gorzołka, którą już w wieku 15 lat przyjęto do pracy w biurze Związku Polaków w Niemczech oraz Jadwiga Leszczyńska, nauczycielka i bibliotekarka, inicjatorka Miejskiej Biblioteki Publicznej w Opolu. Inna znakomita postać to Marta Liguda-Pawleta, właścicielka Polskiej Księgarni w Opolu. Niektóre z bohaterem książki odeszły bardzo niedawno, jak na przykład dr Danuta Berlińska, Lidia Gola-Krynska czy Maria Furmanek.
– W miarę jak odkrywane są nowe archiwa, dokumenty czy biografie, coraz więcej postaci zasługuje na upamiętnienie. Dlatego mam nadzieję, że nasz Leksykon się spodoba, a kolejne tomy będą naturalną odpowiedzią na rosnącą potrzebę poznania pełniejszego obrazu roli kobiet w historii Opola – uważa Katarzyna Mazur-Kulesza.
Z tej okazji w Miejskiej Bibliotece Publiczna w Opolu 3 stycznia 2025 roku o godz. 17:00 zaplanowano spotkanie z prof. dr hab. Anną Pobóg-Lenartowicz, dr Aleksandrą Starczewską-Wojnar i Katarzyną Mazur-Kuleszą, redaktorkami książki. Podobne spotkanie odbędzie się również dokładnie miesiąc później w Centrum Dialogu Obywatelskiego.
Leksykon opolanek sfinansowano ze środków Urzędu Miasta Opola.
Link do wersji elektronicznej: