Mediana, czyli ile zarabiają Polacy?
GUS przedstawił raport jak zarabialiśmy w marcu 2024 roku. Choć przeciętne wynagrodzenie wyniosło 8604,72 zł brutto, to jego mediana była o ponad 20 procent niższa i wyniosła 6549,22 złote brutto. I to ona jest bliższa naszej rzeczywistości. To oznacza zarobki około 4800 złotych na rękę.
Mediana płac to jest bowiem próg, od którego połowa pracujących Polaków zarabia mniej a połowa więcej. Dzięki temu możemy się realniej niż przy średniej płacy zorientować, po której stronie tej bariery jesteśmy. Średnia płaca dla większości z nas wydaje się jakimś nieosiągalnym bytem. I jest to wrażenie słuszne, bo jak wykazał GUS, w Polsce między najgorzej i najlepiej zarabiającymi istnieje przepaść, i są to dysproporcje jedne z największych w Europie. Innymi słowy jeśli pracownik A zarabia 2 tysiące a pracownik B 10 tysięcy, to według średniej obaj zarabiają po 6 tysięcy złotych, czyli tak naprawdę żaden z nich nie zarabia tyle, ile wyliczył ten wskaźnik.
Dzięki medianie wiemy też w jakim wieku są Polacy lepiej zarabiający. Zdecydowanie najlepiej powodzi się pracownikom w wieku 35-44 lata (mediana 6885 zł), a najgorzej zarabiają młodzi do 24 roku życia (mediana 5191 zł). Generalnie w marcu 2024 10 procent najmniej zarabiających Polaków mogło liczyć na płace do 4242 zł. brutto, natomiast 10 procent najlepiej zarabiających otrzymywało miesięcznie nie mniej niż 14016 złotych. Przy czym kobiety ciągle zarabiają gorzej od mężczyzn we wszystkich przedziałach zarobkowania nie licząc tych najmniej zarabiających, czyli do 2 tysięcy zł i tych na poziomie płacy około 4,5 tysięcy złotych brutto, tam płacą po równo.
Różnice zarobków dotyczą też poszczególnych regionów. Według danych Sedlak&Sedlak najlepiej zarabia się w województwie mazowieckim, co jest głównie zasługą stawek w Warszawie (w 2023 roku mediana dla tego regionu wyniosła 8317 zł). Pod względem płac Opolskie zajęło w tym rankingu dopiero 10 miejsce z medianą w wysokości 6411 złotych. Generalnie mediana zarobków jest wyższa w wielkich aglomeracjach i regionach najbardziej uprzemysłowionych. Poza tym zarobki zależą też od rodzaju kapitału, do którego nasza firma należy. Lepiej zarabiamy w firmach z kapitałem obcym – w 2023 mediana płac wyniosła tam 8700 złotych – podczas gdy w firmach rodzimych ten wskaźnik to 6557 złotych. Najlepiej płacą w Polsce w wielkich (mediana 8140 zł)i dużych (7584 zł )przedsiębiorstwach, najmniej w przedsiębiorstwach mikro (5600 zł), rzecz jasna wszystko to są kwoty brutto.
Ciągle najlepiej zarabia się w branży IT (mediana 9329 zł) i bankowości ( 9000 zł) a najmniej tradycyjnie płacą w kulturze i sztuce ( 5677 zł) i trochę tylko więcej w oświacie i szkolnictwie (5700 zł).
Wysokość wynagrodzenia zależy też oczywiście od specyfiki stanowiska. Według danych Sedlak& Sedlak w 2023 roku pracownik szeregowy osiągnął medianę 5100 zł a dyrektor 17000 zł. Ale i na poziomie określonych stanowisk występują duże różnice, na przykład mediana zarobków dyrektorów przedsiębiorstw (22068 złotych) była ponad trzykrotnie wyższa od płac dyrektorów szkół (8300 zł).
