Na ścianie przy wejściu do Zamku Górnego powstaje mural

Wizerunek miasta Opola, który zostanie odwzorowany na muralu wykonanym na ścianie przy wejściu do  Zamku Górnego, jest inspirowany akwafortą (techniką graficzną) zamieszczoną w książce pt. Zeitgeschichte der Staedte Schlesiens (Historia współczesna miast Śląska).

Została ona wydana w roku 1819 przez Carla Friedricha Stuckarta w Świdnicy. Autorem tekstu był natomiast Christian Freidrich Emmanuel Fischer. Mural wykonany jest na podstawie oryginału przechowywanego w Bibliotece Uniwersyteckiej we Wrocławiu. Przedstawia panoramę Opola od strony północnej. Widok miasta został wykonany ze wzgórza Moritza – obecnie już nieistniejącego, zniwelowanego na potrzeby Cementowni „Odra”, która powstała na przyległym terenie. Miasto jest zatem widoczne od strony północnej. Można jeszcze na niej zauważyć mury miejskie oraz wypełnioną wodą  fosę.

Od lewej strony, czyli od strony wschodniej możemy zauważyć bramę Gosławicką, zwaną też Górną wyburzoną po 1820 roku. Nieopodal niej znajduje się wieża bramna dawnego Zamku Górnego, wyburzonego w pierwszej połowie XVII wieku. Następnie od lewej strony widzimy kościół św. Sebastiana, wybudowany w roku 1696 w dziękczynieniu za opanowanie epidemii dżumy, która zakończyła się w 1680 roku. Powstał on w miejscu karczmy, w której miał umrzeć pierwszy zakażony w mieście.

Kolejnym charakterystycznym budynkiem, patrząc od lewej, jest najprawdopodobniej dach Bramy Krakowskiej, zwanej też Bytomską. Było to główne wejście do miasta, znajdujące się od strony południowej. W następnej kolejności widzimy sporej wysokości wieżę ratusza, zwieńczoną cebulastą kopułą. Kształt ten wieża uzyskała w wyniku przebudowy z roku 1740.

Bezpośrednio obok niej możemy zauważyć charakterystyczną bryłę kolegiaty pod wezwaniem Podwyższenia Św. Krzyża, powstałej w XV wieku na miejscu dwóch wcześniejszych świątyń. Dawniej pozbawiona swego dzisiaj najbardziej charakterystycznego elementu – dwóch wież przy głównym portalu od strony zachodniej o wysokości 73 metrów. Dobudowano je bowiem dopiero pod koniec XIX stulecia.

Nieopodal zachodniej granicy miasta, nad Młynówką można zauważyć sylwetkę niewielkiego kościoła św. Aleksego powstałego w 1421 roku wraz z sąsiadującym szpitalem dzięki fundacji księcia Jana Kropidły. Zaraz obok kościoła jest widoczny budynek bramy Odrzańskiej nazywanej też Wrocławską. Wyburzona została jako ostatnia z miejskich bram Opola w roku 1889. Był to prostokątny budynek o wymiarach fundamentów ok. 8 x 9 metrów.

Bezpośrednio za bramą widoczny jest przerzucony nad kanałem Młynówki Most Katedralny, znajdujący swoje przedłużenie po drugiej strony Ostrówka w postaci tak zwanego Dużego Mostu Odrzańskiego. Stała przeprawa przez rzekę istniała w tamtym miejscu już od czasów średniowiecza, stanowiąc istotny fragment traktu handlowego biegnącego z Krakowa do Wrocławia. Przedstawiony na panoramie most został w 1886 roku wyburzony, a w jego miejscu wybudowano nowy Most Stulecia, służący następnie do lat trzydziestych XX wieku.

Na wyspie Pasiece, wówczas jeszcze niestanowiącej integralnej części Opola, odnajdujemy Zamek Piastowski. Jego początki sięgają panowania księcia Kazimierza I opolskiego, który w początku wieku XIII rozpoczął budowę warowni powstającej w miejscu dażwniejszej warownej osady otoczonej pierścieniem umocnień o konstrukcji  ziemno – drewnianej. Zamek, stanowiąc główną siedzibę książąt z opolskiej odnogi dynastii Piastów, był na przestrzeni  następnych stuleci stale rozbudowywany o kolejne budynki i elementy warowne. Za panowania Bolesława I na przełomie XIII i XIV stulecia zamknięto obręb zamkowych murów i wybudowano zachowaną do dnia dzisiejszego cylindryczną Wieżę Piastowską, która również została uwieczniona na panoramie. Po śmierci w 1532 ostatniego przedstawiciela opolskich Piastów, księcia Jana Dobrego, zamek wraz z całym miastem i obszarem księstwa przeszły pod panowanie Habsburgów. Po śmierci księcia Jana sporządzono bardzo obszerny inwentarz zamkowego wyposażenia zachowany do dzisiaj. Zamek uwiecznioną na panoramie postać uzyskał na skutek przebudowy na przełomie wieków XVIII i XIX. Istniał do lat dwudziestych XX wieku i w ostatnim okresie swego funkcjonowania mieścił biura urzędu regencji opolskiej. Następnie został wyburzony w początku lat trzydziestych, ustępując miejsca modernistycznemu gmachowi urzędu funkcjonującemu do dzisiaj. Obok zamkowych zabudowań widoczny jest także budynek zamkowej kaplicy.

Na terenie dzisiejszego Zaodrza, za Dużym Mostem Odrzańskim widzimy zabudowania Przedmieścia Odrzańskiego, przed rokiem 1899 włączonego w granice administracyjne Opola.

Wykonanie muralu jest jednym z wielu działań realizowanych w ramach Projektu: „Zakup wyposażenia na potrzeby Zamku Górnego w Opolu wraz z realizacją działań edukacyjnych i informacyjnych” realizowanych w ramach RPO WO 2014 – 2020.

Dariusz Król

Znawca futbolu, pomysłodawca i były redaktor naczelny ogólnopolskiego tygodnika „Tylko piłka”. W przeszłości także dziennikarz tygodnika i dziennika Gazeta Opolska (m.in. kierownik działu sportowego). Obecnie redaktor magazynu „Opole i kropka” i Czasu na Opole, w których zajmuje się głównie tematami z życia miasta, historią i sportem.

Najnowsze artykuły