W opolskiej katedrze zaczął się remont
Boże Narodzenie – to wstępny termin ponownego otwarcia dla wiernych katedry opolskiej. – Taką mamy nadzieję, choć nie pewność – podkreśla rzecznik opolskiej Kurii ks. Joachim Kobienia. Prace w świątyni rozpoczęły się wczoraj, mają na celu przywrócić jej charakter sakralny. Nowym elementem w katedrze obok stanowisk archeologicznych będzie krypta funeralna biskupów opolskich.
Na razie widomym znakiem prowadzonych tam prac jest zamknięcie parkingu wokół katedry. Powodem są wymagania związane z remontem obiektu. Ks. Kobienia dementuje plotki, że po zakończeniu remontu katedry parking w to miejsce nie wróci. – Na razie nie ma takiej decyzji. Kompletna rewitalizacja placu przykatedralnego wymagałaby bowiem kolejnych poważnych wydatków.
Katedra nie funkcjonuje już od 2,5 roku, prace archeologiczne rozpoczęły się tam w sierpniu 2022 roku. Od listopada 2023, czyli od momentu gdy stanowiska archeologiczne opuścili naukowcy, nic tam się nie działo. W efekcie ich prac wydobyto mury późnoromańskiej świątyni (kościół kolegiacki) wraz z elementami ich architektonicznego wystroju – zdobionymi służkami i bazami filarów. Odkrycia tych reliktów dokonano na znacznej przestrzeni nawy głównej i naw bocznych katedry, stwarzając dla badaczy niemal nieograniczone możliwości naukowej prospekcji. Wśród odnalezionych obiektów, głównie pochówków szkieletowych, związanych z funkcjonowaniem gotyckiej katedry, odnaleziono także tajemniczą konstrukcję ceglaną z resztkami zdobionego tynku. W ocenie specjalistów jest to pozostałość tumby – nagrobka, usytuowanego w narożniku północno-wschodnim prezbiterium dawnej kolegiaty.
– Istotnym elementem badań prowadzonych w katedrze był sposób dokumentowania dokonywanych odkryć. Opierał się on na laserowym skaningu 3D i naziemnej fotogrametrii przestrzennej. Dzięki zastosowaniu tych innowacyjnych technik zarejestrowany został najmniejszy nawet szczegół konstrukcyjny, pozwalający w przyszłości na dokonywanie przestrzennych rekonstrukcji 3D dawnej świątyni, jak również przedstawienia jej w formie multimedialnych wizualizacji, czy też hologramowych obrazów – informował w październiku 2023 roku Andrzej Gołembnik, przedstawiciel Zespołu Ekspertów Biskupa Opolskiego ds. Archeologiczno-Konserwatorskich w katedrze.
W związku z zakończeniem prac archeologicznych wybuchły kontrowersje, które podzieliły środowisko naukowców. Część z nich była zdania, że prace należy kontynuować, z kolei Kuria dążyła do wypracowania modelu ekspozycji znalezisk i jak najszybszego przywrócenia katedry wiernym.
W marcu ubiegłego roku doszło w tej sprawie do kompromisu. W siedzibie Generalnego Konserwatora Zabytków Bożeny Żelazowskiej rozmawiali przedstawiciele opolskiej kurii z biskupem Andrzejem Czają na czele. W spotkaniu wzięli udział również opolscy archeolodzy oraz Wojewódzki Konserwator Zabytków. Stronę rządową oprócz minister Żelazowskiej reprezentowali członkowie Rady Ochrony Dziedzictwa Archeologicznego.
Wspólne ustalenia zakładają ekspozycję „w naturze” dwóch narożnych służek prezbiterium starszego kościoła kolegiackiego, murów dawnej zakrystii i schodów wiodących do krypt znajdujących się w nawie północnej, pod kaplicą św. Anny i kaplicą Adoracji Najświętszego Sakramentu. Pomiędzy kaplicami eksponowany będzie blok ceglany z polichromią, przeniesiony tam przez konserwatorów.
Wykonawcą prac remontowych w katedrze jest firma Adamietz. Zakres robót obejmie m. in. wymianę płyt posadzkowych w całej świątyni. To będą płyty granitowe, w podobnym stylu do poprzednich. Przy okazji wymiany posadzki powstanie nowy system ogrzewania kościoła. Zainstalowane zostanie ogrzewanie nawiewowe pod posadzką, zasilane z wykorzystaniem pomp cieplnych i systemu fotowoltaiki. Przy okazji osuszona zostanie północna część katedry, gdzie od jakiegoś czasu zbierają się wody podskórne, co powoduje zawilgocenie fundamentów i murów.
– W krypcie, miejscu pochówku ks. bp. Franciszka Jopa, przeprowadzone zostaną prace, w efekcie których powstanie krypta funeralna biskupów opolskich. Miejsce wiecznego spoczynku, obok ks. biskupa Jopa znajdą tu opolscy biskupi diecezjalni. Będzie ono naturalnie dostępne również dla wiernych, którzy zechcą się pomodlić w ich intencji – informuje ks. Joachim Kobienia.
