ZUS: Przez najbliższy rok obowiązuje nowy „cennik” odszkodowań

Od kwietnia tego roku zmieniła się wysokość jednorazowych odszkodowań za wypadek przy pracy lub uszczerbek na zdrowiu z powodu choroby zawodowej. Można je otrzymać osoba legalnie zatrudniona i zgłoszona do ubezpieczeń społecznych w ZUS. 

1269 zł – to nowa stawka za każdy procent stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu z powodu wypadku przy pracy lub choroby zawodowej. Będzie obowiązywać od początku kwietnia br. do końca marca 2024 r. W porównaniu do poprzedniej taryfy (kwiecień 2022 r. – marzec 2023 r.) to wzrost o 136 zł, oraz o 236 zł więcej niż w okresie kwiecień 2021 r. – marzec 2022 r.

– W minionym roku opolski oddział ZUS wypłacił 550 jednorazowych odszkodowań wypadkowych. Było to najmniej z wszystkich województw – informuje Sebastian Szczurek, regionalny rzecznik prasowy ZUS województwa opolskiego. – W sąsiednich województwach śląskim i dolnośląskim wypłacono odpowiednio ponad 5,7 tysięcy i prawie 3,5 tysiąca jednorazowych odszkodowań. W naszym regionie ogólna kwota odszkodowań wypłacona poszkodowanym przekroczyła w ubiegłym roku 4 miliony złotych.

Z danych ZUS wynika, że w 2022 r. liczba jednorazowych odszkodowań wypadkowych wypłaconych przez wszystkie oddziały przekroczyła 42,6 tys., a wartość zrealizowanych przelewów z tego tytułu to niemal 294 mln zł.

Wysokość jednorazowego odszkodowania zmienia się co roku i jest uzależniona od procentowego uszczerbku na zdrowiu, który określa lekarz orzecznik ZUS lub komisja lekarska ZUS po zakończeniu leczenia lub rehabilitacji. Procent stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu to równowartość 20 proc. przeciętnego wynagrodzenia. Dlatego miedzy kwietniem 2023 r. a marcem 2024 r. za każdy procent stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu zgłaszający otrzyma 1269 zł. Jeżeli w wyniku wypadku w pracy, po zakończeniu leczenia, u pracownika lekarz orzecznik ustali 4 proc. uszczerbku na zdrowiu, to w świetle stawek obowiązujących przez najbliższych 12 miesięcy, odszkodowanie wyniesie 5076 zł „na rękę”.

O jednorazowe odszkodowania w konsekwencji wypadku przy pracy ubiegają się głównie osoby na „etacie”, czyli zatrudnione na umowie o pracę. W mniejszej mierze rekompensaty trafiają do osób prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą.

Aby uzyskać odszkodowanie, należy złożyć wniosek. Osoba poszkodowana powinna go złożyć wraz z protokołem powypadkowym lub kartą wypadku i dokumentacją opisującą okoliczności i przyczyny wypadku sporządzoną przez pracodawcę. Te dokumenty oraz wypełnione przez lekarza zaświadczenie o stanie zdrowia (OL-9) wnioskodawcy potwierdzające zakończenie leczenia i rehabilitacji poszkodowanego stanowi podstawę do przelewu pieniędzy na konto.

O przyznaniu bądź odmowie prawa do odszkodowania decyduje ZUS, którą powinien wydać do 14 dni od uprawomocnienia się orzeczenia lekarza orzecznika ZUS lub wyjaśnienia ostatniej okoliczności w sprawie. Od decyzji można się odwołać w ciągu miesiąca od dnia jej doręczenia. Jeśli prawo do jednorazowego odszkodowania zostało ustalone, to zakład wypłaci przyznaną kwotę do 30 dni od wydania decyzji.

Dokumenty potrzebne do wypłacenia jednorazowego odszkodowania powinien w imieniu poszkodowanego złożyć pracodawca (płatnik składek). Osoby prowadzące działalność gospodarczą mogą to zrobić osobiście, pisemnie lub ustnie do protokołu w dowolnej placówce ZUS albo wysłać dokumenty drogą pocztową. Tym osobom kartę wypadku sporządzi ZUS. Wniosek o odszkodowanie rozpatruje jednostka ZUS właściwa ze względu na miejsce zamieszkania osoby, która uległa wypadkowi.

Nowe stawki:

Od 1 kwietnia 2023 r. do 31 marca 2024 r. kwoty jednorazowych odszkodowań z tytułu wypadku przy pracy lub choroby zawodowej wynoszą:

· 1269 zł za każdy procent stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu;

· 1269 zł za każdy procent stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu, z tytułu zwiększenia tego uszczerbku co najmniej o 10 punktów procentowych;

· 22 212 zł z tytułu orzeczenia całkowitej niezdolności do pracy oraz niezdolności do samodzielnej egzystencji ubezpieczonego;

· 22 212 zł z tytułu orzeczenia całkowitej niezdolności do pracy oraz niezdolności do samodzielnej egzystencji wskutek pogorszenia się stanu zdrowia rencisty;

· 114 231 zł, gdy do jednorazowego odszkodowania uprawniony jest małżonek lub dziecko zmarłego ubezpieczonego lub rencisty;

· 57 115 zł, gdy do jednorazowego odszkodowania uprawniony jest członek rodziny zmarłego ubezpieczonego lub rencisty inny niż małżonek lub dziecko;

· 114 231 zł, gdy do jednorazowego odszkodowania uprawnieni są równocześnie małżonek i jedno lub więcej dzieci zmarłego ubezpieczonego lub rencisty oraz 22 212 zł z tytułu zwiększenia tego odszkodowania przysługującego na każde z tych dzieci;

· 114 231 zł, gdy do jednorazowego odszkodowania uprawnionych jest równocześnie dwoje lub więcej dzieci zmarłego ubezpieczonego lub rencisty oraz 22 212 zł z tytułu zwiększenia tego odszkodowania przysługującego na drugie i każde następne dziecko;

· 22 212 zł, gdy obok małżonka lub dzieci do jednorazowego odszkodowania uprawnieni są równocześnie inni członkowie rodziny zmarłego ubezpieczonego lub rencisty; każdemu z nich przysługuje ta kwota, niezależnie od odszkodowania przysługującego małżonkowi lub dzieciom;

· 57 115 zł, gdy do jednorazowego odszkodowania uprawnieni są tylko członkowie rodziny inni niż małżonek lub dzieci zmarłego ubezpieczonego lub rencisty oraz 22 212 zł z tytułu zwiększenia tego odszkodowania przysługującego na drugiego i każdego następnego uprawnionego.

fot. Pixabay