Pegaz wrócił do historycznej lokalizacji [GALERIA ZDJĘĆ]

Po kilkudziesięciu latach słynny Pegaz wrócił na miejsce, z którego kiedyś go zabrano. Wtedy był to plac Lenina, dzisiaj Jana Pawła II. Twórcą rzeźby jest Marian Nowak, autor wielu prac, które odnajdziemy w Opolu.

Pegaz narodził się w centrum miasta w latach 70. ubiegłego wieku, przy ul. Ozimskiej 8, gdzie w podwórzu mieściła się pracownia artysty rzeźbiarza Mariana Nowaka (artysta zmarł 23 stycznia 2000 r.). W kwietniu 1976 Pegaz stanął na ówczesnym placu Lenina, przed siedzibą Teatru Jana Kochanowskiego i Biura Wystaw Artystycznych (dzisiejsza Galeria Sztuki Współczesnej).

Pod koniec lat 70. przeniesiono go na Chabry. Tłumaczono, że nie pasował do sąsiedztwa komitetu wojewódzkiego partii usytuowanego naprzeciw. Na Chabrach figura stała do roku 2010, kiedy nadzór budowlany wydał decyzję o jego rozbiórce z powodu złego stanu technicznego rzeźby. Renowacji podjął się syn Mariana Nowaka – Paweł. Kilka tygodni temu, po prawie pół wieku, Pegaz powrócił na miejsce, gdzie niegdyś stanął po raz pierwszy. Zmieniła się tylko nazwa placu – nowym domem Pegaza jest plac Jana Pawła II.

Karolinka Mariana Nowaka to kolejna wizytówka artysty. Przez ponad 25 lat otrzymywali ją najlepsi debiutanci Krajowego Festiwalu Piosenki Polskiej.– Pamiętaj, ma być radosna i roztańczona – zażyczył sobie Papa. I przez 25 lat taka była: główka z burzą włosów, uniesione w tańcu ręce, krótka sukienka i filigranowe nóżki. – Najwięcej zrobiłem za Gierka – aż 13, bo wtedy tyle było nagród – wspominał rzeźbiarz przed laty.

Karolinka jest znakomitym przykładem oryginalnej, wypracowanej przez Nowaka metody twórczej, o której w 1961 roku pisała historyk sztuki Helena Blumówna:  „zdolny rzeźbiarz, Marian Nowak, uczeń Xawerego Dunikowskiego […] podjąwszy drogę twórczych poszukiwań należy do nowatorów polskiej rzeźby. Sprzyjające warunki do pracy znalazł w kuźni swego ojca, gdzie w żelazie kuje, nituje i spawa swe nowoczesne i naprawdę dobre dzieła”.

Rzeźbiarz pozostawił po sobie jeszcze wiele innych śladów, a jego dzieła na stałe wpisały się w krajobraz Opola, np. maska nad wejściem do dawnego Klubu Związków Twórczych (obecnie pub), orzeł na szczycie Wieży Piastowskiej, czy figura orła przy budynku straży pożarnej (ul. Budowlanych). Jest twórcą Figury Marii Konopnickiej przy II LO (odsłonięta 6 października 1984) oraz Figury “Don Kichota” wręczanej nagradzanym podczas Festiwalu Teatrów Lalek w Opolu. Pan Marian to także autor niektórych elementów wyposażenia kościołów w diecezji opolskiej, m.in. kraty w bocznej kaplicy kościoła „na Górce”, bramy w kościele Najświętszej Marii Panny w Opolu-Gosławicach, czy posągu Chrystusa w kościele p.w. św. Józefa w Opolu-Szczepanowicach. Stworzył także Pomnik Martyrologii Jeńców Wojennych w Łambinowicach (współautor wraz z Jerzym Beskim i Janem Borowczakiem), Pomnik Martyrologii Więźniów Oświęcimskich na cmentarzu komunalnym w Prudniku, na mogile ofiar marszu śmierci ze stycznia 1945 r. oraz podwieszoną pod sklepieniem trzymetrową rzeźbę Bachusa w Domu Twórców w Poczdamie (z roku 1966).

Nowak jest nawet autorem posągu Janka Krasickiego. Stał w centrum ówczesnego osiedla ZWM w okresie od 1976 roku do marca 1991 r. Stopniowo dewastowany, został ostatecznie zdemontowany i przetopiony…

 

 

 

Marian Nowak, autor nieznany.

Marian Nowak z Karolinką, fot. Ryszard Łabuz.