103 lata od wybuchu III powstania śląskiego
W nocy z 2 na 3 maja 1921 roku rozpoczęło się III powstanie śląskie. To już 103 lata od tego czasu. Na jego czele stanął znany działacz społeczny, a wcześniej komisarz plebiscytowy Wojciech Korfanty. Dzisiaj z okazji tamtego wydarzenia na nowej części cmentarza komunalnego przedstawiciele Miasta Opola złożą kwiaty pod pomnikiem, który jest hołdem tamtych bohaterów, odwiedzą także kwatery powstańcze na cmentarzu przy ul. Wrocławskiej.
Korfanty mocno rywalizował (różnił się) z Józefem Piłsudskim (choć to on w niemieckim Reichstagu zażądał uwolnienia przyszłego Marszałka z więzienia). Wzajemne animozje sprawiły, że w 1922 roku nie został premierem. W Opolu jest ulica jego imieniem. To z niej zaraz za mostem skręcamy w ulicę Piastowską w kierunku na Zaodrze.
Walki powstańcze trwały dwa miesiące. Powstańcy opanowali prawie cały obszar plebiscytowy, później broniąc go przed siłami niemieckimi. Najpoważniejsze starcia miały miejsce w okolicach Góry św. Anny, w Leśnicy oraz o węzeł kolejowy w Kędzierzynie. W III powstaniu śląskim wzięło udział około 60 tys. Polaków – 1218 poległo, 794 odniosło rany.
Przypomnijmy, że rozpoczęcie powstania poprzedził plebiscyt, który odbył się 20 marca 1921 roku. W głosowaniu dopuszczono udział osób, które wcześniej wyemigrowały ze Śląska. W tym celu z Niemiec przyjechało 182 tys. emigrantów, z Polski – 10 tys. Ostatecznie w plebiscycie wzięło udział ok. 97 proc. uprawnionych osób, z czego ok. 19 proc. stanowili wcześniejsi emigranci. Za przynależnością do Polski głosowała mniejszość – 40,3 proc. głosujących.
Komisja Plebiscytowa zdecydowała o przyznaniu prawie całego obszaru Niemcom – Polska miała otrzymać tylko powiaty pszczyński i rybnicki. Na tę wieść wcześniejsze pojedyncze strajki niezadowolonych z trudnych warunków materialnych i bezrobocia mieszkańców regionu przekształciły się 2 maja w strajk generalny, który objął 97 proc. zakładów pracy.
W wyniku tego zrywu Rada Ambasadorów zdecydowała o korzystniejszym dla Polski podziale Śląska. Z obszaru plebiscytowego, czyli ponad 11 tys. km kw., zamieszkanego przez ponad 2 mln ludzi, do Polski przyłączono 29 proc. terenu i 46 proc. ludności. W Polsce znalazły się m.in. Katowice, Świętochłowice, Królewska Huta (obecny Chorzów), Rybnik, Lubliniec, Tarnowskie Góry i Pszczyna. Podział był też korzystny dla Polski gospodarczo – na przyłączonym terenie znajdowały się 53 z 67 istniejących kopalni, 22 z 37 wielkich pieców oraz 9 z 14 stalowni. Opole do Polski wróciło w 1945 roku.
