W Opolu uczczono pamięć o ludziach spod znaku Rodła [GALERIA ZDJĘĆ]
W lutym tego roku minęło 100 lat od powołania pierwszej Dzielnicy Związku Polaków w Niemczech, która jako siedzibę wybrała przedwojenne Opole. A rejestracja Dzielnicy I widnieje pod datą 7 listopada 1923 roku. Dokładnie 100 lat temu zarejestrowana została w sądzie obwodowym w Berlinie, a dwa tygodnie później uzyskała prawo reprezentowania mniejszości polskiej Śląska Opolskiego w sprawach jej dotyczących. Dziś w Opolu miały miejsce uroczystości upamiętniające działaczy spod znaku Rodła.
Praca u podstaw, wychowywanie młodzieży, patriotyzm na każdym kroku. To były główne cele Związku Polaków w Niemczech. Organizacja prowadziła szeroką działalność, której celem było utrzymanie kultury i rodzimego języka wśród Polaków mieszkających w Niemczech. Związek szczególną wagę przykładał do działań skierowanych do młodzieży. Dzięki udzielonemu patronatowi doszło na przykład do porozumienia w środowiskach harcerskich w Niemczech i powstania najpierw Związku Harcerzy Polskich w Niemczech (1926), a potem Związku Harcerstwa Polskiego w Niemczech (1927).
Siedziba Dzielnicy I Związku Polaków w Niemczech znajdowała się początkowo w Banku Rolników. W 1930 roku władze Dzielnicy przeniosły się do budynku, gdzie na parterze mieściła się Gospoda Polska (dzisiejsza ul. Książąt Opolskich). Obiekt ten w 1933 roku został zakupiony przez Bank Słowiański z Berlina i otwarto w nim Dom Polski, w którym odbywały się spotkania, akademie i uroczystości. W roku 1932, w 10-lecie działalności organizacji, Związek przyjął Rodło jako symbol łączności Polaków z narodem. Rodło to biały znak graficzny, odzwierciedlający bieg Wisły z zaznaczonym Krakowem, na czerwonym tle. Autorką grafiki była artystka Janina Kłopocka. Nazwę, która była kombinacją dwóch słów: ROdzina oraz goDŁO, zaproponował Jan Osmańczyk.
Pierwszym prezesem Dzielnicy I został Kazimierz Malczewski. W 1932 zamieszkał w Opolu, gdzie założył jedyną w III Rzeszy polską księgarnię “Lektor”, która przetrwała do 1937 roku. Zmarł także w naszym mieście w 1969 roku. Po nim, w latach 1926-1930 funkcję tę sprawował ks. Czesław Klimas. Urodził się w rodzinie krawca pochodzącego z Krasiejowa koło Opola. W latach trzydziestych poświęcił się działalności parafialnej. Udało mu się doprowadzić do wybudowania nowego kościoła w Tarnowie Opolskim. Zmarł w marcu 1937 i został pochowany w tej miejscowości. W latach 1930-1935 funkcję sprawował ks. Karol Koziołek. W 1931 zainicjował petycję do kanclerza Brüninga w obronie praw polskich Ślązaków w prowincji opolskiej. W 1934 przeszedł na emeryturę resztę życia spędzając w rodzinnym Otmęcie. Tam zmarł 8 grudnia 1938 roku. Od 1936 roku do wybuchu wojny funkcję prezesa pełnił Franciszek Myśliwiec. Aresztowany po rozpoczęciu wojny i osadzony w obozie koncentracyjnym w Buchenwaldzie. Zmarł 6 listopada 1941 roku w Dachau. Wiceprezesem przez cały okres istnienia I Dzielnicy był Arka Bożek. Gdy 31 grudnia 1938 niemieckie Gestapo nakazało Bożkowi w ciągu 4 tygodni opuścić Górny Śląsk, wyjechał do Berlina i tam pracował w centrali Związku Polaków w Niemczech, raz po raz wygłaszając odczyty związane ze sprawami Górnego Śląska. Zmarł 9 lat po II wojnie światowej.
6 marca 1938 roku w Teatrze Ludowym w Berlinie rozpoczął się z inicjatywy Związku I Kongres Polaków w Niemczech. Obrady Kongresu uroczyście otworzył prezes Związku, ks. Bolesław Domański. Przybyło ok. 5 tysięcy Polaków mieszkających na Śląsku Opolskim, Kaszubach, Warmii, Mazurach, Ziemi Malborskiej, Ziemiach Połabskich, w Westfalii i Nadrenii. Spotkanie stało się manifestacją narodową Polaków w hitlerowskich Niemczech. W jego trakcie ogłoszono „Pięć prawd Polaków”, które stanowiły podstawę ideową działalności Związku. Trudnym okresem w historii I Dzielnicy były lata 1935-1936, kiedy to organizacja przejściowo wypowiedziała posłuszeństwo władzom centralnym. Wybuch II wojny światowej doprowadził do likwidacji ZPwN, a działaczy i członków organizacji aresztowano na przełomie sierpnia i września 1939 roku.
