Pegaz wrócił do domu
Rzeźba Mariana Nowaka w zeszłym tygodniu stanęła na placu Jana Pawła II. To właśnie w tym miejscu pojawił się po raz pierwszy latach 70’. Następnie trafił na Chabry gdzie stał do 2010 roku. Ostanie 13 lat Pegaz spędził w pracowni syna jego twórcy, Pawła Nowaka, który zajmował się jej konserwacją.
Historia naszego, opolskiego Pegaza rozpoczęła się w połowie lat 70. XX wieku. Narodził się w centrum miasta, przy ul. Ozimskiej 8, gdzie w podwórzu mieściła się pracownia artysty rzeźbiarza Mariana Nowaka (1921-2000). Nowak tworzył swoje rzeźby z blach metalowych. Oryginalna metoda była wynikiem połączenia doświadczenia rzemieślniczego, jakiego artysta nabrał w kuźni swojego ojca, z wiedzą wyniesioną z pracowni prof. Xawerego Dunikowskiego podczas studiów w krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych. Sama pracownia przy Ozimskiej powstała z trzech połączonych garaży, też zresztą bardziej przypominała kuźnię niż tradycyjne atelier artysty.
Zanim powstała wielka figura Pegaza, Nowak kilkakrotnie podejmował ten temat w mniejszej skali. Statuetka z przedstawieniem kilkunastocentymetrowego pegaza dołączana była do nagrody miesięcznika „Opole” przyznawanej od 1970 roku, a szkicową kompozycję Pegaz, wykonaną w 1971 roku ze spawanej miedzi, o wysokości około półtora metra, przechowuje w swoich zbiorach Muzeum Śląska Opolskiego w Opolu.
Pegaz stanął wpierw na ówczesnym placu Lenina, przed siedzibą Teatru Jana Kochanowskiego i Biura Wystaw Artystycznych (dzisiejsza Galeria Sztuki Współczesnej) w kwietniu 1976 roku w ramach wystawy rzeźb plenerowych Mariana Nowaka, towarzyszącej II Opolskim Konfrontacjom Teatralnym. Obok stanęło kilka innych realizacji, m.in. figury Flory. Na placu Pegaz został nieco dłużej, ale już pod koniec lat 70. przeniesiono go na Chabry. Mówiono, że nie pasował do sąsiedztwa komitetu wojewódzkiego partii usytuowanego naprzeciw. Na Chabrach figura stała do roku 2010, kiedy to nadzór budowlany wydał decyzję o jego rozbiórce z powodu złego stanu technicznego rzeźby.
Po 13 latach Pegaz wrócił do domu, czyli na plac przed Teatrem im. Jana Kochanowskiego. W związku z tym przygotowano mnóstwo atrakcji, które mają przybliżyć historię słynnej rzeźby. W czwartek (7 września) o godz. 18:00 zaplanowano uroczyste odsłonięcie Pegaza, a o godzinie 19:30 zaplanowano plenerową projekcję filmu „Nie tylko Pegaz”, zrealizowanego przez Galerię Sztuki Współczesnej w Opolu z okazji 100-lecia urodzin artysty przypadających w 2021 roku. Dokument starszym opolanom pozwoli przypomnieć, a młodszym – poznać sylwetkę Mariana Nowaka, ucznia prof. Xawerego Dunikowskiego, związanego z Opolem przez całe dorosłe życie.
Natomiast dzień później o godz.16.30 odbędą się otwarte warsztaty sitodruku i wykonywania przypinek z okolicznościowym wizerunkiem Pegaza. Warto przyjść do GSW z własną torbą lub koszulką! Z kolei w sobotę o godz.15.00 zaplanowano spacer śladami Mariana Nowaka, prowadzenie: Joanna Filipczyk, start pod GSW.
